De VSME-standaard: Eenvoudige duurzaamheidsrapportage voor kleine bedrijven

Wat is de VSME-standaard?

De VSME-standaard is een eenvoudige manier voor kleine en middelgrote bedrijven (MKB) om te laten zien hoe ze met duurzaamheid omgaan. Dit systeem helpt bedrijven bij het rapporteren over hun milieubeleid, sociale impact en bedrijfsvoering, zonder dat ze een ingewikkeld proces hoeven te doorlopen.

Grote bedrijven moeten volgens de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) verplicht rapporteren over duurzaamheid. Kleine bedrijven zijn hier meestal van vrijgesteld, maar krijgen toch steeds vaker vragen van grote klanten of investeerders over hun duurzaamheidsbeleid. De VSME-standaard helpt hen hierbij door een vrijwillig en eenvoudig kader te bieden.

Waarom is de VSME-standaard belangrijk?

De CSRD stelt strenge eisen aan grote bedrijven, maar dit heeft ook gevolgen voor kleinere bedrijven. Grote ondernemingen willen weten of hun leveranciers duurzaam werken en vragen daarom steeds vaker om duurzaamheidsinformatie. De VSME-standaard helpt kleine bedrijven door:

Een simpele methode te bieden om duurzaamheidsgegevens te delen;
De administratieve last te verminderen, zodat bedrijven geen ingewikkelde rapportages hoeven te maken;
Voorbereiding op de toekomst, mocht de CSRD later ook voor kleinere bedrijven verplicht worden.

Hoe werkt de VSME-standaard samen met de ESRS en CSRD?

De VSME-standaard sluit aan op de CSRD en de European Sustainability Reporting Standards (ESRS), maar is minder complex. Dit werkt als volgt:

CSRD: Deze wet verplicht grote bedrijven om duurzaamheidsinformatie te rapporteren. Kleinere bedrijven moeten soms toch informatie aanleveren als ze met grote bedrijven werken.
ESRS: Dit zijn de uitgebreide standaarden voor duurzaamheidsrapportages van grote bedrijven. De VSME-standaard is een eenvoudige versie hiervan, speciaal voor kleine bedrijven.
VSME als opstap naar ESRS: Voor bedrijven die willen groeien, kan de VSME-standaard een goede voorbereiding zijn op toekomstige duurzaamheidsregels.

Vergelijking tussen de ESRS en de VSME-standaard

Onderstaande tabel laat zien hoe de ESRS zich verhoudt tot de twee modules van de VSME-standaard:

Thema	ESRS Volledige standaard	VSME Basic Module	VSME Comprehensive Module
Milieu (E)	Uitgebreide rapportage over CO₂-uitstoot, watergebruik, biodiversiteit en circulaire economie.	Focus op basisinformatie zoals energieverbruik en afvalbeheer.	Meer gedetailleerde milieu gegevens, inclusief CO₂-voetafdruk.
Sociaal (S)	Gedetailleerde rapportage over arbeidsomstandigheden, diversiteit, inclusie en mensenrechten in de toeleveringsketen.	Basisinformatie over werknemers en arbeidsvoorwaarden.	Uitgebreidere rapportage over diversiteit en sociale impact.
Governance (G)	Verplichte rapportage over corruptiepreventie, ethiek, bestuursstructuren en risicobeheer.	Algemene informatie over bedrijfsvoering en ethisch zakendoen.	Diepere rapportage over interne controlemechanismen en bedrijfsstrategie.

Wat zijn de voordelen voor kleine bedrijven?

Bedrijven die de VSME-standaard gebruiken, profiteren van meerdere voordelen:

Minder papierwerk, omdat de rapportage veel eenvoudiger is dan bij de CSRD.
Meer kans op financiering, omdat banken en investeerders duurzame bedrijven aantrekkelijker vinden.
Sterkere concurrentiepositie, omdat klanten steeds vaker duurzame leveranciers zoeken.
Goede voorbereiding op de toekomst, als de wetgeving strenger wordt.

Hoe kunnen bedrijven zich voorbereiden?

Zelfs als een bedrijf nog niet verplicht is om te rapporteren, is het slim om alvast met de VSME-standaard te beginnen. Dit kan door:

Een eerste duurzaamheidsrapport op te stellen, waarin de belangrijkste gegevens staan.
Duurzaamheidsdoelen te stellen en verbeteringen door te voeren.
Samen te werken met grotere bedrijven, zodat ze voldoen aan hun duurzaamheidseisen.
Op de hoogte te blijven van wetgeving, zoals de OECD Due Diligence Guidance en de VN-richtlijnen voor bedrijven en mensenrechten.

Conclusie: De VSME-standaard als slimme keuze voor kleine bedrijven